Trí tuệ nhân tạo (Artificial Intelligence - AI) là một ngành thuộc lĩnh vực khoa học máy tính, được hiểu là trí tuệ do con người lập trình tạo ra với một mục tiêu giúp máy tính có thể tự động hóa các hành vi thông minh như con người. Hay đó chính là trí tuệ của máy móc được tạo ra bởi con người. Trí tuệ này có thể tư duy, suy nghĩ, học hỏi… như trí tuệ con người. Nó xử lý dữ liệu ở mức rộng lớn hơn, quy mô hơn, hệ thống, khoa học và nhanh hơn so với con người. A.I đang từng bước tiến những bước tiến dài trong nhiều lĩnh vực như y tế, tài chính, giáo dục, sản xuất… Thư viện không phải là lĩnh vực đầu tiên ứng dụng AI nhưng ngày càng nhiều thư viện ứng dụng AI vào hoạt động của mình theo nhiều cách khác nhau.

Trong xu thế hội nhập và phát triển, để chuẩn hoá công tác Biên mục trên xuất bản phẩm (Cataloging in Publication - CIP)1 nói chung và phân loại tài liệu nói riêng, việc lựa chọn áp dụng một khung phân loại chuẩn có ý nghĩa hết sức quan trọng. Phân loại tài liệu giúp chuẩn hóa công tác xử lý kỹ thuật tài liệu, làm tăng hiệu quả kiểm soát thông tin thư mục, góp phần thúc đẩy việc trao đổi dữ liệu thư mục giữa cộng đồng thư viện trong nước và thế giới. Trong khuôn khổ bài viết này, chúng tôi đề cập khái quát thực trạng và một số giải pháp nâng cao hiệu quả ứng dụng Khung phân loại thập phân Dewey 23, Ấn bản tiếng Việt trong công tác Biên mục trên xuất bản phẩm tại Thư viện Quốc gia Việt Nam (TVQG).

Khung phân loại thập phân Dewey (Dewey Decimal Classification - DDC) được phát triển lần đầu tiên bởi Melvil Dewey vào năm 1876 và đã trở thành một trong những hệ thống phân loại thư viện phổ biến nhất trên thế giới. DDC không chỉ đơn thuần là một công cụ để tổ chức tài liệu mà còn là một hệ thống quy tắc và quy chuẩn giúp các thư viện quản lý, sắp xếp, và truy xuất thông tin một cách khoa học và hiệu quả. Với sự phổ biến và ứng dụng rộng rãi, DDC đã giúp hàng triệu người dùng trên toàn cầu dễ dàng tiếp cận tri thức trong các thư viện công cộng, học thuật, và chuyên ngành.