Đại hội Thư viện và Thông tin thế giới lần thứ 87 tại Dublin, Ai-len

Từ ngày 26-29/7/2022, tại thành phố Dublin, Ai-len đã diễn ra Đại hội Thư viện và Thông tin thế giới lần thứ 87 do Liên đoàn quốc tế các hội và cơ quan thư viện thế giới (IFLA) tổ chức.

Với chủ đề “Truyền cảm hứng, tương tác, giao lưu, kết nối”, đại hội quy tụ 1.934 đại biểu tham dự trực tiếp và 493 đại biểu tham dự trực tuyến, đại diện ngành thư viện thông tin của 96 quốc gia trên toàn thế giới. Do tình hình dịch bệnh Covid-19 còn diễn biến ở một số quốc gia nên số lượng đại biểu và phiên họp năm nay giảm cũng như thời gian đại hội rút ngắn hơn so với thông lệ. Có tổng số 160 phiên họp, 174 bài thuyết trình poster về các thành tựu và thực tiễn hoạt động thư viện, hàng chục hội nghị vệ tinh, hội thảo, diễn đàn mở, 50 gian hàng giới thiệu các sản phẩm và dịch vụ thư viện. Do diễn ra dưới cả hai hình thức trực tiếp và trực tuyến, nên các phiên họp chính đã được Ban Tổ chức phát trực tiếp để kịp thời truyền tải thông tin tới hàng nghìn người quan tâm trên toàn cầu. Các phiên họp đều tập trung bàn thảo các vấn đề hiện tại và tương lai phát triển ngành thư viện, đặc biệt chia sẻ các kinh nghiệm, cách làm hay, các sáng kiến cung cấp dịch vụ thư viện trong thời gian diễn ra đại dịch Covid-19 và định hướng hoạt động thư viện trong tương lai.

Trong khuôn khổ Đại hội, nhiều phiên họp tiêu điểm đã được IFLA tổ chức, trong đó đặc biệt phải kể đến hội thảo triển khai chỉ dẫn mới của IFLA về các chương trình giáo dục khoa học thư viện và thông tin bậc đại học, sau đại học và các chương trình giáo dục thường xuyên; hội thảo về sử dụng các ứng dụng và chương trình mã nguồn mở giúp người dùng tạo ra nội dung số; phiên điểm lại lịch sử IFLA hướng tới kỷ niệm 100 năm thành lập IFLA vào năm 2027; hội thảo tập huấn kỹ năng truyền thông vận động đào tạo phương pháp sử dụng lưới năng lực để vận động chính sách cho hoạt động thư viện; phiên họp tiêu điểm về trao quyền và phát triển năng lực lãnh đạo trong lĩnh vực thư viện và thông tin.

Trong khuôn khổ Đại hội IFLA 87, đoàn Việt Nam do Giám đốc Thư viện Quốc gia là trưởng đoàn tham dự đã tham gia tích cực, đầy đủ các phiên họp như:

- Phiên khai mạc Đại hội, với các phát biểu quan trọng của Thị trưởng Tp. Dublin Caroline Conroy, Chủ tịch IFLA đương nhiệm Barbara Lison, phát biểu trực tuyến của Chủ tịch IFLA kế nhiệm Vicki Mc Donald, bài thuyết trình của diễn giả chủ chốt - Cựu Tổng thống Ai-len Mary Robinson. Các phát biểu đều bày tỏ sự vui mừng hội ngộ cán bộ thư viện toàn thế giới sau thời gian dài giãn cách, cam kết một IFLA quản trị minh bạch và hoạt động mạnh mẽ vì sự tiến bộ của ngành thư viện toàn cầu, nhấn mạnh vai trò và đề ra thách thức đối với cán bộ thư viện tham gia giải quyết vấn đề khủng hoảng khí hậu toàn cầu.

- Hội nghị Giám đốc Thư viện Quốc gia các nước trên thế giới (CDNL) với sự tham gia của 57 đại biểu đại diện 38 thư viện quốc gia các nước trên toàn thế giới. Hội nghị được nghe báo cáo của Chủ tịch IFLA về các kế hoạch, chương trình hành động lớn của IFLA trong những năm tới, đặc biệt về việc tái cơ cấu tổ chức bộ máy, công tác nhân sự, tài chính, vận hành hoạt động, tính minh bạch và bền vững của Tổ chức; các thảo luận về truyền cảm hứng trong hoạt động thư viện, kỹ năng kể chuyện phục vụ công tác truyền thông cũng như các trao đổi thực tiễn hoạt động thư viện các nước trong thời gian đại dịch Covid-19; bầu Chủ tịch CDNL nhiệm kỳ kế tiếp - bà Janne Andressoo, Tổng Giám đốc Thư viện Quốc gia Estonia, dự thảo chương trình phiên họp trực tuyến CDNL tiếp theo diễn ra vào tháng 10/2022…

- Phiên của Chủ tịch IFLA đương nhiệm và Chủ tịch IFLA (kế nhiệm) với chủ đề “Tương tác, kích hoạt và kết nối cho tương lai” thảo luận các chủ đề xung quanh 5 xu hướng chính của ngành thư viện đã được xác định tại phiên họp của chủ tịch IFLA năm 2021: kết hợp giữa analog và ảo để giải quyết bất bình đẳng và phân biệt đối xử, thúc đẩy tính bền vững và học tập suốt đời, ủng hộ quyền tiếp cận kỹ thuật số và tham gia bình đẳng, chia sẻ bài học kinh nghiệm giải quyết các vấn đề nảy sinh do tác động của đại dịch Covid-19...

- Phiên họp của Ban lãnh đạo IFLA báo cáo kết quả các chương trình hoạt động của IFLA và ngành thư viện toàn cầu tham gia vào chương trình nghị sự 2030 của Liên Hợp quốc vì sự phát triển bền vững, những nỗ lực và cam kết của ngành thư viện trong việc hỗ trợ thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững với chủ đề “Truyền cảm hứng: Cách các mục tiêu phát triển bền vững có thể làm thay đổi cuộc sống của bạn”.

- Phiên họp kỷ niệm 75 năm quan hệ hợp tác giữa IFLA và UNESCO và phiên ra mắt Tuyên ngôn Thư viện công cộng IFLA/UNESCO 2022 cập nhật, nhấn mạnh niềm tin của UNESCO đối với thư viện cộng cộng như một động lực sống cho giáo dục, văn hóa và thông tin, đồng thời là một tác nhân thiết yếu để thúc đẩy hòa bình và phúc lợi cho mọi người dân.

- Đối thoại Café tri thức thảo luận về các giá trị của thư viện, tính thích ứng với thời kỳ hậu đại dịch và tăng cường khả năng tiếp cận công nghệ ở những nơi công nghệ không được phân bổ đồng đều.

- Các phiên họp chia sẻ kinh nghiệm chuẩn bị tài liệu và tổ chức triển lãm trong thư viện; báo cáo kết quả Dự án HERMES về tăng cường chia sẻ tài nguyên kỹ thuật số trong đại dịch Covid-19; thảo luận về tích hợp nội dung truy cập mở vào bộ sưu tập; xác định những thách thức và cơ hội từ điểm giao thoa giữa tương lai và quá khứ trong xây dựng bộ sưu tập quốc gia; giao lưu và đánh giá các nghiên cứu dịch vụ hỗ trợ trong thư viện; cải tạo tòa nhà thư viện; Phiên họp khu vực với chủ đề: “Hợp tác thư viện Châu Á - Châu Đại Dương: Đáp ứng những thách thức”…

Song song với các hoạt động hội nghị, đoàn TVQG Việt Nam đã có các cuộc tiếp xúc và làm việc hiệu quả với các thư viện và tổ chức quốc tế có quan hệ hợp tác với đơn vị, tích cực tham gia các chuyến tham quan thực tế thư viện và các hoạt động mang tính chất tạo điểm kết nối cho cộng đồng cán bộ thư viện trong suốt thời gian diễn ra đại hội; tham dự triển lãm trang thiết bị và sản phẩm thư viện để tìm hiểu các giải pháp phát triển thư viện mới. Đặc biệt, Giám đốc TVQG Việt Nam đã có buổi làm việc với Chủ tịch TVQG Pháp thảo luận về ký kết văn bản thỏa thuận hợp tác giữa hai thư viện trong giai đoạn tiếp theo trên lĩnh vực hợp tác chia sẻ tài nguyên số và phát triển cổng thông tin Pháp – Việt.

Tại Phiên bế mạc Đại hội, nhiều danh hiệu và giải thưởng của IFLA đã được trao tặng cho các cá nhân và tổ chức có những cống hiến quan trọng cho sự nghiệp thư viện toàn cầu. Trong đó, các danh hiệu và giải thưởng tiêu biểu là: Huân chương IFLA được trao cho Ông Lorcan Dempsey vì những đóng góp đặc biệt trong công tác quản lý IFLA và sự nghiệp thư viện quốc tế thông qua phát triển hạ tầng cơ sở thông tin và mạng lưới kỹ thuật số và Ông Filiberto Felipe Martínez Arellano vì những đóng góp tiêu biểu trong công tác biên mục và truy cập mở, cũng như trong việc nâng cao năng lực cho cán bộ thư viện khu vực Châu Mỹ La tinh và vùng Caribe; Giải thư viện công cộng của năm thuộc về Thư viện công cộng Missoula, Hoa Kỳ - thư viện có sự quản lý xuất sắc, kết hợp giữa kiến trúc mở và hoạt động chức năng với các giải pháp CNTT sáng tạo bao quát các thành tựu kỹ thuật số và văn hóa địa phương, cung cấp cơ hội cho người dân đến gặp gỡ để vui chơi, học tập và trải nghiệm; Giải thưởng Thư viện xanh thuộc về Thư viện Quốc gia Xinh-ga-po; Giải poster xuất sắc nhất thuộc về Bảo tàng Thư viện sách Gazi Husrev-beg.

Trong bài phát biểu bế mạc của mình, Chủ tịch IFLA Barbara Lison đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng một IFLA bền vững, tập trung vào tương lai, đồng thời tạo ra cơ sở hạ tầng hỗ trợ các nhà lãnh đạo mới nổi và các ý tưởng mới mang tính đột phá.

Đại hội Thư viện – Thông tin thế giới lần thứ 88 (IFLA WLIC 2023) sẽ được tổ chức tại Rotterdam, Hà Lan từ ngày 21-25/8/2023.

Một số hình ảnh Đại hội IFLA 87 và các hoạt động của đoàn Việt Nam tại Đại hội: