Tập huấn: Các giải pháp bảo quản tài nguyên thông tin số

Thực hiện Chương trình công tác năm 2025 và Quyết định số 1504/QĐ-BVHTTDL ngày 23/5/2025 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTTDL) về việc tổ chức tập huấn công tác chuyển đổi số ngành thư viện, ngày 24 - 25/9/2025 tại thành phố Huế, Thư viện Quốc gia Việt Nam (TVQG) đã phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức Lớp Tập huấn chuyên đề “Các giải pháp bảo quản tài nguyên thông tin số”.

Tham dự khai mạc Lớp Tập huấn, có ông Nguyễn Xuân Dũng - Giám đốc TVQG, ông Phan Thanh Hải - Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao thành phố Huế, các giảng viên và báo cáo viên, đại diện lãnh đạo và viên chức làm công tác công nghệ thông tin, nghiệp vụ đến từ các thư viện công cộng, thư viện đại học, thư viện chuyên ngành, thư viện lực lượng vũ trang trong toàn quốc.

Ông Nguyễn Xuân Dũng - Giám đốc TVQG phát biểu khai mạc Lớp Tập huấn

Ông Phan Thanh Hải, Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao thành phố Huế phát biểu chào mừng Lớp Tập huấn

Chuyển đổi số đang là xu thế tất yếu trong phát triển thư viện hiện đại, tạo tiền đề để mở rộng không gian tiếp cận tri thức, nâng cao chất lượng phục vụ người dân và đáp ứng yêu cầu xây dựng Chính phủ số, xã hội số. Tuy nhiên, trong tiến trình đó, vấn đề bảo quản tài nguyên thông tin số, bao gồm bảo đảm tính toàn vẹn, khả dụng, lâu dài và an toàn dữ liệu là khâu mang tính nền tảng, quyết định tính bền vững của các hệ thống thư viện số.

Trong thực tế triển khai, nhiều đơn vị thư viện hiện vẫn đang thiếu nguồn lực, công cụ và quy trình chuẩn để bảo quản hiệu quả tài nguyên số đã được số hoá hoặc tạo lập mới. Việc xây dựng năng lực, hoàn thiện thể chế và chuẩn hóa nghiệp vụ bảo quản số trở thành nhiệm vụ cấp thiết, có tính chất liên ngành và cần được tổ chức đồng bộ từ trung ương đến cơ sở.

Xuất phát từ yêu cầu thực tiễn đó, lớp Tập huấn tại Huế được tổ chức với mục tiêu nâng cao nhận thức, cập nhật tri thức chuyên sâu và trang bị kỹ năng thực hành cho đội ngũ cán bộ làm công tác thông tin – thư viện tại các thư viện công cộng, thư viện đại học, chuyên ngành và thư viện lực lượng vũ trang trên cả nước.

Tham gia giảng dạy, trao đổi chia sẻ là các chuyên gia đến từ TVQG, Trung tâm Chuyển đổi số VHTTDL, các công ty công nghệ uy tín trong lĩnh vực lưu trữ và bảo mật dữ liệu. Nội dung chương trình được xây dựng toàn diện, bám sát yêu cầu thực tiễn và xu hướng phát triển của Ngành.

Ths. Lê Đức Thắng – Trưởng phòng Tin học, Thư viện Quốc gia Việt Nam, Giảng viên trình bày tại Lớp Tập huấn

Các chuyên đề chính bao gồm:

Tổng quan về bảo quản tài nguyên thông tin số
Quy trình thực hiện bảo quản tài nguyên thông tin số
Bảo vệ bản quyền tài liệu số trên môi trường Internet
Hướng dẫn sử dụng một số phần mềm hỗ trợ quy trình bảo quản số
Hướng dẫn lưu trữ dữ liệu để bảo quản tài nguyên thông tin số lâu dài
Ứng dụng công nghệ AI trong lĩnh vực thư viện
An toàn, an ninh dữ liệu.

Thông qua các bài giảng lý thuyết kết hợp thực hành, thảo luận nhóm và trình bày tình huống, học viên không chỉ được tiếp thu kiến thức nền tảng mà còn được hướng dẫn ứng dụng trực tiếp các công cụ, phần mềm, kịch bản xử lý thực tế phù hợp với điều kiện và năng lực công nghệ tại từng đơn vị.

Tài liệu tập huấn được Ban Tổ chức chuẩn bị công phu, khoa học và là nguồn tham khảo hữu ích cho học viên trong quá trình thực hiện chuyển đổi số tại các thư viện.

Tài liệu tập huấn

Bên cạnh các chuyên đề, bài trình bày của đội ngũ giảng viên và báo cáo viên, nhiều ý kiến trao đổi, thảo luận sâu sắc của học viên đã tạo nên một không khí học tập sôi nổi, tích cực. Nhiều học viên đã bước đầu xây dựng được bản thảo kế hoạch bảo quản tài nguyên số của đơn vị mình; đồng thời nhận diện rõ ràng hơn về các rủi ro trong quá trình lưu trữ, cung cấp và khai thác tài nguyên thông tin số.

Phát biểu tổng kết Lớp Tập huấn, ông Nguyễn Xuân Dũng – Giám đốc Thư viện Quốc gia Việt Nam nhấn mạnh rằng, những nội dung được trao đổi trong chương trình Tập huấn không chỉ là kiến thức lý thuyết mà còn chứa đựng nhiều kinh nghiệm thực tiễn có thể vận dụng hiệu quả trong công tác chuyên môn. Ông đồng thời đánh giá cao tinh thần học tập nghiêm túc của các học viên, sự chuẩn bị chu đáo và nhiệt tình giảng dạy của đội ngũ giảng viên, báo cáo viên; trân trọng cảm ơn sự quan tâm, tạo điều kiện của Lãnh đạo Bộ VHTTDL, Lãnh đạo UBND tỉnh, Sở Văn hóa, Thể thao cùng Thư viện thành phố Huế. Ông bày tỏ kỳ vọng rằng, với kiến thức tích lũy được sau Lớp Tập huấn, các học viên sẽ vận dụng sáng tạo vào thực tiễn, góp phần phát triển bền vững kho tài nguyên số, phục vụ hiệu quả cho cộng đồng.

Lớp Tập huấn “Các giải pháp bảo quản tài nguyên thông tin số” không chỉ là một hoạt động chuyên môn định kỳ, mà còn là minh chứng cho cam kết hành động cụ thể của ngành thư viện trong công cuộc chuyển đổi số. Từ những kết quả đạt được, có thể khẳng định: với sự định hướng về chủ trương, đuờng lối chính sách của các cơ quan trung ương, sự nỗ lực của địa phương và sự đồng hành của khối công nghệ, công tác bảo quản tài nguyên số tại Việt Nam sẽ ngày càng chuyên nghiệp, hiệu quả, góp phần giữ gìn và phát huy giá trị di sản tri thức quốc gia trong kỷ nguyên số.

Kết thúc chương trình, Ban Tổ chức đã trao chứng chỉ cho hơn 170 học viên tham gia Lớp Tập huấn.

Hình ảnh cùng sự kiện:

Đại biểu và các học viên tham dự Lớp Tập huấn

Toàn cảnh Lớp Tập huấn

Ông Phan Thanh Hải – Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao thành phố Huế trao tặng Thư viện Quốc gia Việt Nam cuốn sách do ngành Văn hóa, Thể thao Thành phố biên soạn